Η άγκυρα είναι ένα από τα απαραίτητα εξαρτήματα πάνω σε ένα σκάφος. Δεν νοείται χειριστής μικρού η ακόμα μεγάλου σκάφους να αποπλεύσει ανεξαρτήτως διάρκειας ταξιδιού και το σκάφος του να μην είναι εφοδιασμένο με την ανάλογη άγκυρα σε άριστη γενική κατάσταση.
Η άγκυρα που πρέπει να φέρει ένα σκάφος πρέπει να είναι ανάλογη του εκτοπίσματος του όπως επίσης η καδένα και το σχοινί. Παρακάτω βλέπουμε τους διαφόρους τύπους αγκυρών που κυκλοφορούν στο εμπόριο.
Αγγλικού Ναυαρχείου
Είναι οι παραδοσιακές άγκυρες που βλέπουμε σε παλιά καράβια. Ονομάζονται οι παλαιού τύπου άγκυρες που έφεραν “στύπο”. Ο στύπος ήταν μια μεταλλική ράβδος που διαπερνούσε από άνοιγμα του πάνω μέρους της ατράκτου κάθετα προς το επίπεδο των βραχυόνων και μεγαλυτέρου μήκους εκείνων, που στερεωνόταν με πείρο (σε χρήση της άγκυρας) ή αναδιπλωνόταν όταν η άγκυρα ήταν “εν αποθέσει”. Τέτοιες άγκυρες έφεραν στο τέλος της εποχής τους όλα τα μεγάλα ιστιοφόρα και τα πρώτα ατμοκίνητα πλοία. Είναι βαριές αλλά εύκολες στην αποθήκευση τους λόγω του ότι ο στύππος είναι πτυσσόμενος. Είναι ιδανικές για όλους τους τύπους των βυθών λόγω του βάρους τους.
Τύπου Martin
Και αυτές οι άγκυρες έφεραν στύπο που όμως ήταν ακίνητος, κοντύτερος, ισομήκης των δύο αγκώνων και παράλληλος αυτών. Οι βραχίονές του όμως είχαν την καινοτομία να είναι στρεπτοί περί άξονα κάθετο προς την άτρακτο και μέχρι 45° περίπου ανά πλευρά.
Τύπου ΧΩΛΛ
Οι άγκυρες τύπου Χωλλ μοιάζουν με τις Μαρτέν απλά η μόνη του διαφορά είναι ότι δεν έχουν στύπο.
Danforth
Ο τύπος αυτός φέρει ιδιόμορφο στύπο χαμηλά και κάτω από τους αγκώνες, που, ως τριγωνικά σχήματα, αποτελούν οι ίδιοι τους όνυχες. Ο τύπος αυτός είναι λίαν προσφιλής στους Κυβερνήτες ταχυπλόων περιπολικών σκαφών εκ του γεγονότος ότι αφενός μεν παρέχουν ασφαλή αγκυροβολία αφετέρου και ταχύτατη άπαρση όπου μετά την απέχμασή τους από το βυθό, με ανάποδα κίνηση των μηχανών αυτές έρχονται από μόνες τους στην επιφάνεια. Αυτό βέβαια γίνεται λόγω της αντίδρασης στη ταχεία έλξη με συνέπεια τη στροφή των ονύχων προς τα πάνω, (την επιφάνεια).
Αρότρου (CQR)
Το σχήμα αυτής της άγκυρας μοιάζει με αλέτρι, γι αυτό και το όνομα της. Δεν είναι όμως και ο τελειότερος τύπος άγκυρας λόγω του χώρου που καταλαμβάνει μέσα στο σκάφος μας.
Άστυπος άγκυρα
Είναι ο γενικευμένος σήμερα σε χρήση τύπος άγκυρας των πλοίων. Δεν φέρει στύπο. Φέρει κινητούς βραχίονες και ποικίλλει σε λεπτομέρειες κατασκευαστικές όπου και ονομάζονται ανάλογα Hall, Dunn κλπ. Ένα ιδιότυπο είδος άγκυρας είναι και εκείνο σε σχήμα αρότρου (plough type) η οποία για μικρά σκάφη παρουσιάζει μεγάλη αντοχή. Επίσης, υπάρχει και η ένστυπος άγκυρα με ένα βραχίονα που χρησιμοποιείται κυρίως σε αβαθή από μικρά σκάφη και σε αγκυροβολία μικρών σημαντήρων.
Τύπου μύκητα
Λέγονται ειδικής κατασκευής βάρη (mushroum anchor) ημισφαιρικά ή πρισματικά που ποντίζονται συνήθως σε αγκυροβολία φαρόπλοιων που παρέχουν ικανή αντοχή σε μεγάλες τάσεις.
Η “ισχάδα”
Το κοινώς λεγόμενο “πινέλι” (kedge anchor) που είναι μικρή ένστυπος άγκυρα και χρησιμοποιείται σε λέμβους.
Το “τετράχηλο” ή τεσσαροχάλι με 4 κυρτούς βραχίονες μόνιμους ή σπαστούς.
Είναι ο τύπος της άγκυρας την οποία χρησιμοποιούν οι περισσότεροι χειριστές ταχύπλοων σκαφών. Είναι εύκολες στην αποθήκευση τους αλλά και στο φουντάρισμα. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι είναι αξιόπιστες άγκυρες. Είναι οι άγκυρες που παραδοσιακά χρησιμοποιούν οι ψαρόβαρκες λόγω της ευκολίας της κατασκευής της.
Πλωτές άγκυρες
Είναι κατασκευασμένες από ανθεκτικό ύφασμα σε σχήμα κόλουρου κώνου με δύο ανοίγματα. Ένα μεγάλο στην βάση του κώνου και ένα μικρό στην κορυφή. Χρησιμοποιείται σε περίπτωση που για κάποιο λόγο δεν μπορούμε να ρίξουμε την άγκυρα του σκάφους μας και έτσι με την βοήθεια της πλωτής άγκυρας να ανακόψουμε το ξέσερμα από τον άνεμο μέχρι να έρθει βοήθεια. Την πλωτή άγκυρα την φουντάρουμε (ρίχνουμε) από την πλώρη του σκάφους έτσι ώστε να κρατήσει το σκάφος μας πάνω στον καιρό. Το μήκος του σχοινιού που αφήνουμε είναι περίπου 5 φορές το μήκος του σκάφους.
Η διαδικασία αγκυροβόλησης πρέπει να ακολουθείται πάντα με την ίδια σειρά για να είμαστε πάντοτε βέβαιοι ότι το σκάφος μας έχει αγκυροβολίσει σωστά.
- Ετοιμάζουμε την άγκυρα. Προσοχή το σχοινί της άγκυρας να μην είναι πλεγμένο. Επίσης η άκρη του σχοινιού να είναι κάπου δεμένη.
- Φέρνουμε το σκάφος μας πάνω στον καιρό. Δηλαδή η πλώρη του σκάφους να είναι κόντρα στον άνεμο. Ακινητοποιούμε το σκάφος κάνοντας κράτει.
- Παίρνουμε την άγκυρα με το ένα χέρι και την καδένα με το άλλο. Το σχοινί είναι έτοιμο κάτω στα πόδια μας. Προσοχή να μην είναι μπλεγμένο στα πόδια μας γιατί οι συνέπειες θα είναι σοβαρές.
Μόλις διαπιστώσουμε ότι το σκάφος έχει σταματήσει η πορεία προς τα εμπρός ρίχνουμε άγκυρα και καδένα μπροστά και όσο πιο μακριά γίνεται.
Αφήνουμε σχοινί περίπου 3-7 φορές το βάθος που είμαστε ανάλογα με την ένταση του ανέμου και των ρευμάτων. Ένας απλός κανόνας που πρέπει να θυμάστε είναι όταν έχουμε πολύ λίγο καιρό (μπουνάτσα) αφήνουμε μήκος αγκυρόσχοινου ίσο με 3 φορές το βάθος εάν η θάλασσα είναι λίγο ταραγμένη 5 φορές το βάθος και εάν είναι ταραγμένη ή ο άνεμος είναι ισχυρός αφήνουμε 7 φορές ή όλο μας το αγκυρόσχοινο. Λογικά το σκάφος τώρα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσει να κινείται προς τα πίσω μέχρι να φερμάρει το αγκυρόσχοινο. Περιμένουμε μέχρι να ακινητοποιηθεί το σκάφος και κοιτάζουμε προς την ξηρά, δεξιά ή αριστερά του σκάφους αν είναι δυνατό βρίσκουμε δύο σταθερά σημεία ένα κοντά στην ακτή και ένα πιο βαθιά. Από εκεί θα αντιληφθούμε εάν το σκάφος μας κινείται ή όχι.
