Ταχύπλοο σκάφος είναι το μηχανοκίνητο σκάφος το οποίο σε μήκος φτάνει μέχρι τα δεκαπέντε μέτρα και που μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα δεκαπέντε τουλάχιστο κόμβων και άνω.
Ναυτικό μίλι Είναι η μονάδα μέτρησης της απόστασης στην θάλασσα. Αντιστοιχεί με 1852 μέτρα.
Κόμβος είναι η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας στη θάλασσα. Δηλώνει τα ναυτικά μίλια που καλύπτουμε σε μια ώρα.
Βύθισμα του σκάφους είναι η κατακόρυφη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας (ίσσαλλο γραμμή) μέχρι το βαθύτερο σημείο του σκάφους (καρίνα)
Βάθος της θάλασσας είναι η κατακόρυφη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι το βυθό.
Προσήνεμη (ναυτική ορολογία Σοφράνο) πλευρά του σκάφους είναι η πλευρά του σκάφους η οποία δέχεται τον άνεμο.
Υπήνεμη πλευρά του σκάφους (ναυτική ορολογία Σταβέντο) είναι η πλευρά του σκάφους αντίθετα από το άνεμο.
Πλώρη είναι το μπροστινό μέρος τους σκάφους.
Πρύμνη είναι το πίσω μέρος τους σκάφους.
RHIB Το rigid-inflatable boat (RIB) ή rigid-hulled inflatable boat (RHIB) αποτελεί μία ελαφριά φουσκωτή βάρκα υψηλών επιδόσεων, η οποία διαθέτει σκληρή γάστρα και πλευρικούς ελαστικούς αεροθαλάμους.
Εκτόπισμα (displacement) ενός πλοίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά το βάρος του νερού που εκτοπίζει με τον όγκο του (weight of dispacement), που ισούται αφενός μεν με αυτό τούτο το βάρος του πλοίου μετρούμενο σε τόνους (displacement tons), αφετέρου δε με τον όγκο του εκτοπιζόμενου ύδατος (volume of displacement).
Καρνάγιο είναι δημώδης όρος της κοινής ναυτικής γλώσσας ενετικής προέλευσης. Με τον όρο αυτό νοούνται τμήματα αιγιαλού εντός λιμένων ή όρμων που λόγω της ομαλής κλίσης του επιτρέπει την ανέλκυση και καθέλκυση μικρών σκαφών, περισσότερο ξύλινων προκειμένου να υποστούν “καρναγιάρισμα” δηλαδή υφαλοκαθαρισμούς, υφαλοχρωματισμούς, καλαφατίσματα, παλαμίσματα κ.λπ. Ο όρος αυτός αναπτύχθηκε κυρίως στις περιοχές που βρέθηκαν για πολύ καιρό ενετοκρατούμενες σε αντίθεση του αντίστοιχου όρου ταρσανάς που αναπτύχθηκε περισσότερο στις τουρκοκρατούμενες περιοχές.
Κατάστρωμα (deck) ή κουβέρτα πλοίου (στη κοινή ναυτική γλώσσα) ονομάζεται στο πλοίο κάθε συνεχής οριζόντια επιφάνεια, που μπορεί να εκτείνεται σε όλο το μήκος του πλοίου ή να περιορίζεται σε μέρος αυτού. Παλαιότερα στην εποχή των Ιστιοφόρων το κατάστρωμα λεγόταν κουβέρτα επειδή ακριβώς σκέπαζε, έκλεινε, το πάνω μέρος του σκαριού
Ο αριθμός των καταστρωμάτων ενός πλοίου εξαρτάται από τον τύπο ναυπήγησης και το μέγεθός του.
Κόρος είναι μονάδα μέτρησης όγκου με την οποία γίνεται η μέτρηση της χωρητικότητας ενός πλοίου. Ένας κόρος αντιστοιχεί σε 100 κυβικά πόδια ή 2,83 κυβικά μέτρα. Στην αγγλική αποδίδεται με τον όρο register ton.
Μπουνάτσα ή μπονάτσα (calm), προερχόμενος εκ του ενετικού bonazza (=καλοσύνη καιρού), χαρακτηρίζεται στην ελληνική ναυτική γλώσσα η κατάσταση θάλασσας όταν η επιφάνειά της είναι τελείως αρυτίδωτη από κύματα, έστω και λίγο. Στη τέλεια μπουνάτσα (flat calm) η επιφάνεια της θάλασσας μοιάζει σαν λείο επίπεδο (λάδι) και εξ αυτού και η έκφραση “η θάλασσα είναι λάδι”.
Με τη χρήση του ρήματος “μπουνατσάρει” χαρακτηρίζεται γενικά η καλυτέρευση των καιρικών φαινομένων.
Μπουρίνι κατά την κοινή ναυτική γλώσσα και όχι μόνο, χαρακτηρίζεται γενικά η απότομη μεταβολή του καιρού, σχετικά μικρής διάρκειας, με αύξηση της έντασης του ανέμου, που συνοδεύεται όμως με καταιγίζουσα βροχόπτωση αστραπές, βροντές και κεραυνούς.
Το ναυπηγείο (Shipyard, yard) αποτελεί μονάδα – χώρο που ανήκει στο κράτος άμεσα ή έμμεσα ή σε ιδιωτική επιχείρηση με αντικείμενο τη ναυπήγηση – κατασκευή, επισκευή, μετασκευή ή συντήρηση πλοίου ή πλωτού ναυπηγήματος.
Νηολόγιο (Registry, book of registry) είναι ένα δημόσιου χαρακτήρα βιβλίο που τηρείται στους λιμένες που πραγματοποιείται νηολόγηση, δηλαδή εγγράφονται τα πλοία (λιμένας νηολογίου).
Παλίρροια (tide) ονομάζεται το φυσικό φαινόμενο της περιοδικής ανόδου και καθόδου της στάθμης του νερού μίας μεγάλης λίμνης και κυρίως των θαλασσών. Η άνοδος της στάθμης ονομάζεται πλημμυρίδα (flood tide), ενώ η κάθοδος ονομάζεται άμπωτη (ebb ή low tide), από κοινού πλημμυρίδα και άμπωτη αποτελούν το φαινόμενο της παλίρροιας. Το φαινόμενο αυτό που επαναλαμβάνεται δύο φορές το 24ώρο (ακριβέστερα 24ώρες 50′ και 30″) οφείλεται στην βαρυτική έλξη της Σελήνης αλλά και του Ήλιου πάνω στη Γη, καθώς και στη περιστροφή των ουρανίων σωμάτων αυτών.
Αντιμάμαλο: Ορμητική παλινδρόμηση του κύματος όταν χτυπήσει σε φυσικά ή τεχνητά εμπόδια.
Αβαρία: Η οποιαδήποτε ζημιά ή βλάβη υποστεί το πλοίο ή το φορτίο του.
Γάστρα: Το υποθαλάσσιο μέρος του σκάφους (κύτος)
Εκτροπή: Πλευρική απόκλιση από την προκαθορισμένη πορεία λόγω του ανέμου ή των κυμάτων της θάλασσας.
Έξαλα: Το μέρος ενός σκάφους που βρίσκεται πάνω από τη γραμμή επίπλευσης.
Κουβέρτα: Κατάστρωμα
Κουπαστή: Το ανώτερο ύψος των πλευρών μιας βάρκας, στο οποίο τοποθετούνται κατά κανόνα οι σκαρμοί για τα κουπιά.
Πορτολάνος: (Λιμενοδείκτης) Ναυτικός χάρτης(Αλμανάκ) με στοιχεία για τις ακτές και τα λιμάνια.
Ρότα: Η πορεία που ακολουθεί ή σκοπεύει να ακολουθήσει ένα πλοίο στη θάλασσα και η οποία σχεδιάζεται πάνω σε ναυτικούς χάρτες.
Σεντίνα: Εσωτερικό κάτω μέρος του καραβιού, όπου συνήθως τοποθετείται η σαβούρα και συγκεντρώνονται τα βρόμικα νερά.
Σκαντάγιο: Όργανο μέτρησης του θαλάσσιου βάθους, το οποίο αποτελείται από ένα βαρίδι και μια μακριά σάγουλα που μετράει σε οργιές ή μέτρα.
Ύφαλα: Το βυθισμένο μέρος του σκάφους κάθε πλοίου.