Στη θάλασσα πρέπει να είμαστε έτοιμοι πάντοτε να αντιμετωπίσουμε μερικές δύσκολες καταστάσεις. Σε μια δύσκολη κατάσταση η ψυχραιμία των επιβατών ενός σκάφους, ο συντονισμός, η γρήγορες και ορθές κινήσεις θα συμβάλουν στην ασφαλή αντιμετώπιση του περιστατικού. Αντίθετα ο πανικός, οι ασυντόνιστες, χρονοβόρες και λανθασμένες κινήσεις θα επιφέρουν δυσάρεστα ίσως και θανάσιμα αποτελέσματα.
Πάντοτε λέω σε όσους ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με το αντικείμενο του υγρού στοιχείου, ότι την θάλασσα δεν πρέπει να την φοβόμαστε… χαμογελούν και μου λένε δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος που δεν φοβάται την θάλασσα. Συμπληρώνω και λέω ότι δεν πρέπει να την φοβόμαστε αλλά πρέπει να την σεβόμαστε. Να σεβόμαστε την τεράστια δύναμη που κρύβει μέσα της.
Σε περίπτωση οποιασδήποτε αβαρίας όλοι οι επιβαίνοντες πρέπει να φορέσουν αμέσως σωσίβιο.
Νερά στο σκάφος
Αμέσως εντοπίζουμε την αιτία. Πιθανές αιτίες ένα μεγάλο κύμα, ένα ρήγμα στα βρεχάμενα του σκάφους η απελευθέρωση της τάπας αποστράγγισης. Αμέσως αρχίζουμε να αφαιρούμε νερά από το σκάφος με κουβά ή με ηλεκτρική αντλία που ενδεχομένως διαθέτει το σκάφος μας. Αν το πρόβλημα συνεχίζει πρέπει αμέσως να κινηθούμε για την ακτή.
Μηχανική βλάβη
Πολλοί είναι οι λόγοι που μπορεί να χάσουμε την μηχανή μας. Πρόβλημα στο σύστημα τροφοδοσίας καυσίμων, ηλεκτρικό πρόβλημα, χαλασμένους αναφλεκτήρες (spark plug, μπουζί) υπερθέρμανση κινητήρα κ.α. εναπόκειται στον κάθε ένα χειριστή και αναλόγως των γνώσεων που διαθέτει όσον αφορά τα μηχανικά και ηλεκτρικά μέρη του σκάφους, να εντοπίσει το πρόβλημα και να επαναφέρει τη μηχανή σε λειτουργήσιμη κατάσταση.
Κακοκαιρία
Ένας από τους χειρότερους εφιάλτες των ναυτικών είναι να βρεθούν αντιμέτωποι με μια κακοκαιρία. Αν και αυτό είναι κάτι το οποίο μπορούμε να το προβλέψουμε (όπως αναφέραμε σε άλλα κεφάλαια πριν το απόπλου μας πρέπει να ελέγξουμε το μετεωρολογικό δελτίο) υπάρχει το ενδεχόμενο να πέσουμε σε μια ξαφνική αλλαγή του καιρού. Η πρώτη μας ενέργεια, όπως είναι λογικό, είναι να κατευθυνθούμε αμέσως προς την ακτή. Πιο δύσκολα είναι όμως τα πράγματα όταν εν μέσω κακοκαιρίας παρουσιαστεί και κάποιο μηχανικό πρόβλημα. Ο χειριστής πρέπει να είναι έτοιμος, να έχει δηλαδή στοιχειώδεις ηλεκτρομηχανολογικές γνώσεις όσον αφορά το σκάφος του ώστε να αντιμετωπίσει την αβαρία για συνεχίσει το ταξίδι του προς την ακτή. Προσοχή το σκάφος σε περίπτωση ακυβερνησίας πρέπει να παραμείνει στον καιρό. Δηλαδή η πλώρη να βλέπει τα κύματα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εύκολα με μια πλωτή άγκυρα την οποία ρίχνουμε από τη πλώρη. Σε περίπτωση που το σκάφος δεν διαθέτει πλωτή άγκυρα μπορεί ο χειριστής να σκαρφιστεί τρόπους ώστε να κατασκευάσει με τα υλικά που διαθέτει πάνω στο σκάφος ώστε να το κρατήσει στο καιρό. Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε το δεύτερο σύστημα πρόωσης που πρέπει να διαθέτει το σκάφος (κουπιά, δεύτερη μηχανή, πανιά).
Πυρκαγιά στο σκάφος
Τα πράγματα εδώ είναι πολύ πιο δύσκολα για ένα μικρό σκάφος όπου οι χώροι είναι περιορισμένοι. Πρώτη ενέργεια του χειριστή είναι η αντιμετώπιση της πυρκαγιάς. Δια νόμου κάθε ταχύπλοο σκάφος πρέπει να διαθέτει ένα πυροσβεστήρα 2 κιλών αφρού. Πρέπει να γνωρίζουμε πως θα χρησιμοποιήσουμε το πυροσβεστήρα σε μια πυρκαγιά. Προσοχή όμως αν υπάρχει δυνατότητα γυρίζουμε το σκάφος μας ως προς τον άνεμο, ώστε οι φλόγες και τα αέρια της καύσης να φεύγουν μακριά μας για να μην τα αναπνεύσουμε. Μικρή πυρκαγιά μπορεί εύκολα να καταπολεμηθεί με τον πυροσβεστήρα. Σε περίπτωση όπου η πυρκαγιά είναι ανεξέλεγκτη αναγκαστικά θα πρέπει να εγκαταλείψουμε το σκάφος. Η ίδια η πυρκαγιά θα ειδοποιήσει τα παραπλέοντα σκάφη. Αν μας δοθεί όμως χρόνος θα πρέπει να εκπέμψουμε σήμα Κινδύνου (MAY DAY) στο κανάλι 16. εάν το σκάφος μας διαθέτει φωτοβολίδες καπνογόνα και φορητό ασύρματο VHF τότε τα παίρνουμε μαζί μας στο νερό.
Σε περίπτωση Εγκατάλειψης του σκάφους
Αν για οποιοδήποτε λόγο πρέπει να εγκαταλείψουμε το σκάφος οι ενέργειες μας πρέπει να είναι συντονισμένες και οι οδηγίες προς τους επιβάτες ξεκάθαρες ώστε να τηρηθούν κατά γράμμα. Μέχρι και την τελευταία στιγμή ο χειριστής του σκάφους πρέπει να εκπέμπει σήμα κινδύνου από τον ασύρματο. Όλοι οι επιβαίνοντες παραμένουν σε μια ομάδα αν είναι δυνατό. Με αυτό τον τρόπο βοηθούμε τα σωστικά συνεργεία στην περισυλλογή μας.
Αν το σκάφος μας διαθέτει σωστική λέμβο τότε μένουμε όλοι μαζί και προσπαθούμε να διατηρηθούμε στεγνοί.
Αν οι επιβάτες βρίσκονται μέσα στο νερό υπάρχει ο κίνδυνος υποθερμίας.
Δεν βγάζουμε ρούχα θα μας προστατεύσουν έστω και στο ελάχιστο από την υποθερμία.
Η υποθερμία δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί όταν το θύμα είναι μέσα στο νερό.
Να θυμάστε βασικός κανόνας είναι ότι δεν ρίχνουμε φωτοβολίδες και καπνογόνα άσκοπα, παρά μόνο όταν δούμε κάποιο άλλο σκάφος η αεροσκάφος.